DSİ BÜNYESİNDEKİ BARAJ GÖLÜ VE GÖLETLERİ BALINDIRMAK GAYESİYLE FAALİYET GÖSTEREN ATATÜRK BARAJI SU ÜRÜNLERİ ÜRETİM MERKEZİ, ÜRETİM KAPASİTESİYLE, ORTADOĞU'NUN EN BÜYÜK TESİSİ KABUL EDİLİYOR…

Kuruluş gayesi Devlet Su İşleri'nin inşa etmiş olduğu baraj gölü ve göletlerini balıklandırmak olan DSİ XV. Bölge Atatürk Barajı Şube Müdürlüğü Su Ürünleri Üretim Merkezi, Şanlıurfa-Adıyaman Karayolu üzerinde ve Bozova İlçesi'nin 22 km kuzeybatısında bulunmaktadır. Toplam 134 hektar üzerinde kurulu olan üretim tesislerinde; üretim binası,10 adet beton havuz, 20 adet toprak havuz, 800 m2 kullanım alanına sahip idare binası, 350 m2 kullanım alanına sahip kır kahvesi, 1 740 m2 kullanım alanına sahip amfitiyatro, 3 850 m çevreye sahip balıklandırılmış yapay göl, park, rekreasyon sahası ve dinlenme parkları bulunmaktadır.

TESİSİN ÜRETİM KAPASİTESİ

Atatürk Barajı Şube Müdürlüğü Su Ürünleri Üretim Merkezi'nde üretim binası olarak kullanılan

1 100 m2 kapalı alana sahip enkübasyon binası bulunmaktadır. Tesisin su temini; Atatürk Barajı Su Alma Yapısı 490 m kotu ve dolusavak kapak kısmının 507 m kotundan 600 mm çapında iki hat ile sağlanmakta olup, hattın toplam uzunluğu 4 km'dir. Tesiste 2 000 m3'lük su deposu, 200 m3'lük filtre havuzu, ısı merkezi, beton ve toprak havuzlar bulunmaktadır. 1996 yılında ilk deneme üretimi yapan tesis, o yıldan bu yana üretim faaliyetlerini her geçen yıl artırarak devam ettirmektedir. Tesisin üretim kapasitesi 40 milyon larva / yıl'dır,

10 milyon yavru / yıl'dır. Tesis, 2005 yılı üretim planı ile tam kapasite ile çalışacak olup, bu üretim kapasitesi ile Ortadoğu'nun en büyük Su Ürünleri Üretim Merkezi'dir.

2004 YILI ÜRETİMİ

Su Ürünleri Üretim İstasyonu'nda 2004 yılı içerisinde aynalı sazan (cyprinus carpio) üretimi yapılmış, bunun için damızlık olarak beslenen 150 adet dişi anaç ile 100 adet erkek anaçtan hipofiz yöntemiyle

66.424 kg yumurta elde edilmiştir. Bu yumurtaların enkübasyon işlemleri neticesi üretilen

34 602 000 adet post larva, beslenme yalaklarında 10 gün süreyle beslenerek önceden dezenfekte edilmiş, organik ve inorganik gübreyle plankton oluşması sağlanıp, toprak havuzlara bırakılmıştır.

Stoklanan post larvalar bakım, beslenme, hastalık durumları, boy ve ağırlıkları sürekli kontrol edilerek,

5- 8 cm uzunluğa ve 3-5 gr ağırlığa ulaşana kadar toprak havuzlarda büyütülmüştür. Büyütülen yavru balıklar, 2004 yılı Ekim ayında hasat edilerek Genel Müdürlük İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı'nın belirlediği program dahilinde DSİ Kahramanmaraş, Diyarbakır ve Şanlıurfa Bölge Müdürlüklerine bağlı baraj, göl ve göletleri ile Adıyaman, Kahramanmaraş, Gaziantep, Diyarbakır, Şanlıurfa Tarım İl Müdürlüklerine bağlı göletlere dağıtılmıştır. 2004 yılı içerisinde dağıtılan yavru balıkların toplam miktarı

7 460 000 adet olmuştur. Ayrıca 2 500 000 adet yavru balığın kışlatma havuzlarında beslenmelerine devam edilmektedir.

STOK TESPİT ÇALIŞMALARI

Atatürk Baraj Gölü, 9 bölge ve 21 avlak sahasına ayrılmıştır. 1993 yılında yapılmış stok tespit çalışmalarında tespit edilen 850 000 ton / yıl kapasitenin neticesine göre kiraya verilmiştir. Atatürk Barajı Gölü'nde balık stokunun yeniden tespiti için 2005 yılı Nisan ayı içerisinde çalışmalar başlatılmış olup, aynı yılın Ekim ayında netice alınması beklenmektedir. Bu yönde Genel Müdürlüğümüz İşletme ve Bakım Daire Başkanlığı ile Atatürk Barajı Şube Müdürlüğü'nün ciddi çalışmaları neticesinde tespit edilecek stok miktarına göre avlak sahalarının yeniden kiralanması işlemleri Tarım İl Müdürlüklerince yapılacaktır.

TESİSİN ÜRETİM HEDEFİ VE GAYESİ

GAP bünyesinde; yılda 20 000 ton su ürünleri üretimi gerçekleştirilecektir. Bu, yıllık su ürünleri üretiminin maddi değeri 24 milyon dolardır. Atatürk Barajı Şube Müdürlüğü'nün su ürünleri üretim miktarının ileriki yıllarda 10 000 ton olarak gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu miktarın da maddi karşılığının

12 milyon dolar olması beklenmektedir.

Bu değerler GAP toplam su ürünleri üretiminin

% 50'sini oluşturmaktadır. Başka bir ifade ile;

20 - 30 bin ailenin veya 80 – 120 bin nüfusun yeni iş imkanına kavuşması sağlanacaktır.

Atatürk Barajı göl rezervuar alanı 817 km2 olup,

3 İl, 10 İlçe ve 156 adet köyü ihtiva etmektedir.

43 400 hektar şahıs arazisi DSİ Genel Müdürlüğü'nce kamulaştırılmıştır. Su ürünleri üretimi ile oluşturulacak yeni iş imkanlarının maddi yönden daha da önemli olanı, baraj gölü sebebiyle arazileri kamulaştırılan ve topraksız kalan kırsal kesim insanına yeni iş imkanları sağlanması ve kamulaştırmanın sosyo-ekonomik tepkisini paylaşıma dönüştürerek sosyal barışa katkı sağlamasıdır.

Bu üretimin diğer bir faydası da; deniz sahillerinden uzak, protein tüketimi çok düşük olan bölge halkının ucuz ve taze protein ihtiyacının karşılanmasıdır.

2005 YILINDA ÜRETİM HEDEFİ VE YAPILAN ÇALIŞMALAR

2005 yılında Atatürk Barajı Şube Müdürlüğü Su Ürünleri İstasyonumuzda bugüne kadar yetiştirilen aynalı sazan yerine pullu sazan üretme çalışmalarına başlanmış olup, bunun için Adana su ürünlerinde alınan damızlık balıklarla pullu sazan üretimi yapılacaktır. 2005 yılı üretim hedefi işletmeyi tam kapasite ile çalıştırarak 10 milyon yavru balık elde etmektir. Ayrıca dünyada yalnızca Aşağı Fırat Havzası'nda yaşayan endemik türlerden olan Şabut (tor grypus) balığının üretim çalışmaları başlatılmıştır.